Ovih dana navršava se dvadeset i šest godina od počinjenog Genocida u Srebrenici. Dženaza namaz koja će biti klanjana na Šehidskom mezarju u Potočarima ponovo će otvoriti bolne, nikad zacijeljene rane, i teška sjećanja na sve užase zločina genocida. Koliko god je neshvatljivo zlo kao takvo, kao i mržnja zločinaca spram nevinih žrtava, još je neshvatljivije, opasnije i podmuklije poricanje i negiranje zločina na kojim ustrajavaju upravo oni koji su dužni pokazati minimum priznanja i pokajanja za počinjeni zločin. U Kur’anu Časnom Stvoritelj podsjeća na kontinuitet zločinačke svijesti i zlikovačkog nauma i čina koji se ogledaju u planskom i osmišljenom, sistematskom zločinu, zlostavljanju, neskrivenom likovanju nad najokrutnijim prizorima nasilja.
,, Tako mi neba sazviježđima okićenoga, tako mi onog Dana obećanoga, prokleti bili oni što su jamu iskopali, i vatru s puno goriva potpalili, pa oko nje zatim posjedali, i bili svjedocima onoga što su vjernicima uradili! A svetili su im se samo zato što su vjerovali u Boga, Uznositoga i Zahvalnoga, Kojem pripada vlast na nebesima i na Zemlji i Bog je svjedokom svega.“ (El-Burudž 1-9)
Vatrena jama koja se spominje u prethodnim ajetima metafora je za progone, zločine i masovna ubistva muslimana koja se stoljećima dešavaju pod punim reflektorima povijesti, uz prešutnu saglasnosti, odobravanje i podsticanje ravnodušnih bjelosvjetskih posmatrača.
Vatrene jame se neprestano potpaljuju politikama rasizma i ksenofobije koje druge i drugačije stereotipno predstavljaju kao ,, prijetnju civilizaciji“, kao ,,izdajnike pradedovske vere“. Oni koji se smatraju “različitim” tretiraju se ,kako to primjećuje jedan intelektualac, bez ikakvih ljudskih prava ili ličnog dostojanstva. Tokom genocida u Ruandi, Tutsije su nazivali “bubašvabama”; nacisti su Židove zvali “štetočinama”. Dehumanizacija Bosanaca kao ,,balkanskih“ plemenskih neprijatelja izvan vladavine uma i civilizacije promovirana je od strane različitih zapadnih diplomata kao glavni razlog za odbijanje da se zaustavi genocid. Tvrdnja da su narodi Balkana genetički ili historijski određeni da ubijaju jedni druge je bila glavno opravdanje za odbijanje UN i NATO pakta da spase Bošnjake od genocida.
Obaveza živih, onih koji su savremenici Genocida u Srebrenici, kao i njihovih potomaka je da neumorno govore istinu. U izučavanju Genocida o Srebrenici, u govoru i pisanju o zločinu genocida uvijek treba insistirati na otkrivanju, prepoznavanju i imenovanju počinioca, žrtava i posmatrača.
Počinioci genocida nisu nikakvi ,,monstrumi s brda“, ,,papci“, ,,zvijeri“. Počinioci su pripadnici Vojske RS-a i MUP-a RS. Počinioci su konkretni ljudi, komadanti, pripadnici vojske, logistika, jednom riječju svi pojedinci koji su na bilo koji način učestvovali u administrativnoj i logističkoj podršci genocidnim radnjama.
Sve žrtve je neophodno personalizirati. Nijedna žrtva nije puki broj, dio blijede i neuvjerljive statistike. Svaka žrtva ima svoj jedinstven identitet, ličnu biografiju. Svaka žrtva je ličnost, mikrokosmos koju jedino na taj način treba tretirati u javnom diskursu.
Najzad, posmatrači su svi oni koji imaju informacije o počiniocima genocida i koji te informacije uporno prešućuju.
Posmatrači su i oni pripadnici Međunarodne zajednice koji su tokom genocidnih radnji, masovnih, planskih i sitematskih ubistava djelovali nezainteresirano i suzdržano posmatrajući genocid.
Govoriti istinu o genocidu jedina je prepreka historijskom revizionizmu poricanju i relativizaciji zločina. Nakon što su sve džamije sistematski uništene u bivšem većinskom muslimanskom gradu Zvorniku, vrhovni vojni zapovjednik RS svojevremeno je izjavio: ,,Nikada nije bilo džamija u Zvorniku.“
Svjedočiti o genocidu Srebrenici danas znači da će počinitelji genocida biti ne samo pravno sankcionisani, već i moralno poraženi i poniženi.